Voormalig rijksarchivaris en historicus Harrie-Jan Metselaars is op zondag 19 maart 2023 overleden in Amsterdam, zijn tweede thuisstad. Hij was 76 jaar oud. Zijn overlijden heeft een diepe indruk achtergelaten op vrienden, collega’s en de historische gemeenschap waarvan hij deel uitmaakte.
Geboren en getogen in Gennep, was Harrie-Jan al op jonge leeftijd een oplettende, ijverige en leergierige leerling op de Lagere Jongensschool St. Martinus. Zijn heldere verstand en vermogen om diepgaande vragen te stellen, vielen op bij zijn leraar vaderlandse geschiedenis. Later zou hij zijn passie voor geschiedenis en archieven omzetten in een succesvolle carrière.
Na zijn vertrek uit Gennep studeerde Harrie-Jan geschiedenis en archivistiek aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Na zijn afstuderen in 1972 trad hij in dienst bij het Algemeen Rijksarchief, waar hij zijn verdere carrière zou doorbrengen. Hij bekleedde verschillende functies, waaronder als hoofd van de afdeling Oorlogsdocumentatie en als rijksarchivaris in de provincies Overijssel en Noord-Brabant.
En toen waren ze weg
Naast zijn werk als archivaris was Harrie-Jan ook een gepassioneerd historicus en schrijver. Hij publiceerde verschillende boeken, waaronder een standaardwerk over de geschiedenis van de Nederlandse rechtspraak in de Tweede Wereldoorlog. Zijn grootste passie was echter de geschiedenis van zijn geboorteplaats Gennep en de joodse gemeenschap daar. Na zijn pensionering werkte hij jarenlang aan zijn magnum opus En toen waren ze weg, een uitputtende geschiedenis van de Gennepse joden die hij helaas niet voltooide door zijn ziekte.
Harrie-Jan was een geliefd en gewaardeerd lid van de historische gemeenschap. Zijn kennis, expertise en vriendelijkheid zullen worden gemist door zijn collega’s en vrienden. Zijn nalatenschap zal echter voortleven in zijn publicaties en in de harten van degenen die hem kenden.
Foto: Jan Tomasila
